Dodano 17 lutego 2025

Zrozumieć Wiele Twarzy Depresji

Wszyscy mamy dni, kiedy czujemy się trochę przygnębieni. Ale kiedy to uczucie „dołu” się przedłuża, to może być coś więcej niż tylko zły dzień. Depresja to złożony problem ze zdrowiem psychicznym, który dotyka miliony ludzi i może objawiać się na wiele różnych sposobów. Zrozumienie tych różnych form może pomóc nam rozpoznać objawy u siebie i innych oraz zachęcić do szukania wsparcia.

Oprócz myślenia, że depresja to tylko zaburzenie psychiczne, wiemy, że jest ona związana z wieloma problemami somatycznymi, od różnego rodzaju bólu (mięśni, stawów), stanów zapalnych i obniżonej odporności po zapalenie mózgu i zmiany hormonalne (w tym obniżony poziom testosteronu i związane z tym konsekwencje u mężczyzn).

Oto krótki przegląd niektórych rodzajów depresji:

Trudności z Nowym Rodzicem? To Może Być Depresja Poporodowa: Przyniesienie nowego życia na świat to ogromna zmiana. Wiemy, że każda zmiana, nawet pozytywna, może prowadzić do kryzysu psychologicznego, ponieważ zmiana wiąże się z tymczasową utratą kontroli. Ale kiedy ten tymczasowy etap staje się długotrwały – oboje rodzice mogą zmierzyć się z depresją poporodową. Obejmuje ona intensywny smutek, zmęczenie i trudności w nawiązywaniu więzi z dzieckiem. Ważne jest, aby nowi rodzice (i ich partnerzy!) byli świadomi tych objawów i szukali pomocy. Ponieważ uczucie, że nie kochasz swojego dziecka, może prowadzić do poczucia winy, a nawet myśli samobójczych.

Zimowe Smutki czy Coś Więcej? Sezonowe Zaburzenie Afektywne (SAD): Czy czujesz się ociężały i przygnębiony w ciemniejszych miesiącach? SAD to rodzaj depresji związany ze zmianami pór roku. Terapia światłem i inne metody leczenia mogą być bardzo skuteczne. Ale – być może Cię to zaskoczy – wiele osób cierpi z powodu bluesa również w innych częściach roku. Możesz być singlem, a Twój rodzaj sezonu depresji może być latem. Czasami ludzie nieświadomi alergii mogą mieć objawy depresji. Czasami stłumione traumy mogą prowadzić do tymczasowych objawów depresyjnych, kiedy nawet nie wiemy, z czym są one związane (na przykład jako dziecko mogłeś być hospitalizowany w tej części roku).

Uporczywe Zaburzenie Depresyjne (Dystymia): Czasami depresja to nie dramatyczny epizod, ale uporczywe, niskie poczucie smutku i zmęczenia, które trwa latami. Ta przewlekła forma nazywa się dystymią i chociaż może wydawać się mniej poważna, może znacząco wpływać na jakość życia. Możesz odczuwać pustkę w swoim życiu, zmagać się z brakiem radości, wstydzić się, że nie masz „pasji”, ponieważ po prostu nie jesteś w stanie odczuwać szczytów pozytywnych emocji. To może być normalne – po prostu rodzaj osobowości, ale jeśli tak nie było zawsze – poszukaj diagnozy.

Duże Zaburzenie Depresyjne: To jest to, o czym wiele osób myśli, kiedy słyszy „depresja”. Obejmuje kombinację objawów, takich jak głęboki smutek, utrata zainteresowania rzeczami, które kiedyś sprawiały Ci przyjemność, zmiany w śnie i apetycie oraz poczucie bezwartościowości. Może być wywołane przez wydarzenia życiowe lub pojawić się pozornie bez powodu.

Ponieważ depresja nie jest doświadczeniem uniwersalnym. Rozpoznawanie różnych form może nam pomóc:

  • Szukać właściwego rodzaju pomocy: Różne rodzaje depresji mogą lepiej reagować na różne metody leczenia.
  • Wspierać bliskich: Zrozumienie objawów może pomóc nam zaoferować empatię i zachętę tym, którzy zmagają się z problemami.
  • Zmniejszyć stygmatyzację: Otwarta rozmowa o depresji pomaga przełamać stygmat wokół zdrowia psychicznego.

Złożoność Depresji: Ważne jest, aby pamiętać, że nawet w obrębie zdrowia psychicznego stany takie jak depresja są niezwykle złożone. Ostatnie badania z wykorzystaniem MRI zidentyfikowały sześć odrębnych biotypów depresji, z których każdy ma różne wzorce aktywności mózgu w kilku kluczowych sieciach: sieć trybu domyślnego (D), sieć istotności (S), sieć uwagi (A), negatywne obwody nastroju (aktywowane przez smutne bodźce – NS, świadome bodźce zagrożenia – NTS i nieświadome bodźce zagrożenia – NTC), pozytywny obwód nastroju (P) i obwód poznawczy (C).

Co ważne, tylko dwa z tych biotypów dobrze reagowały na obecnie dostępne metody leczenia. Jeden biotyp, charakteryzujący się wysoką aktywnością między regionami mózgu związanymi z rozwiązywaniem problemów i depresją, najlepiej reagował na terapię rozmową. Inny, wykazujący nadaktywność w obszarach poznawczych, najlepiej reagował na wenlafaksynę, powszechny antydepresant. To podkreśla potrzebę dalszych badań nad depresją, ponieważ odkrywanie jej zawiłości jest procesem ciągłym, w którym stale opracowywane są nowe strategie i leki.

Jeśli zmagasz się z obniżonym nastrojem i brakiem energii, zadaj sobie pytania:

  • Czy to trwa dłużej niż 2 tygodnie?
  • Czy mam lepsze chwile – co wtedy robię, jak mieć więcej takich chwil?
  • Co mogę spróbować zrobić, żeby poczuć się lepiej już dziś?

Jeśli Twoje własne sposoby na poprawę nastroju i aktywację, podniesienie poziomu energii nie działają – poszukaj profesjonalnego wsparcia.

Wróć do wszystkich artykułów